google-site-verification=kb12knO51Zli53Gtn7K2BH1I9Rn-lNicFEMGalA-DPc
urfarezervasyon.com özel araştırması
Şanlıurfa denince akla gelen üç temel değer vardır: İnanç, tarih ve kültür. Bu kültürel mirasın en canlı örneklerinden biri ise yüzyıllardır varlığını sürdüren, samimiyetin, müziğin, sohbetin ve paylaşımın merkezi olan sıra geceleridir.
urfarezervasyon.com olarak, “gerçek Urfa sıra gecesi” nasıl olur, hangi öğeleri içerir, gelenekselden turistik sunuma geçişte neler değişmiştir gibi soruların peşine düştük. İşte sahadan edindiğimiz izlenimler, yerel halkla yaptığımız röportajlar ve mekân incelemelerinden derlediğimiz bu özel makale:
Sıra gecesi, Urfa’da mahalle arkadaşları ya da dostlardan oluşan bir grubun, sırayla kendi evinde düzenlediği kültürel toplantılardır. Burada amaç sadece yemek yemek ya da eğlenmek değil; sohbet etmek, türkü söylemek, gençleri eğitmek, birlikte vakit geçirerek bağı güçlendirmektir.
Gerçek bir sıra gecesinde:
Sıra ev sahibindedir, herkes sırayla evinde misafir ağırlar.
Hazır sahne, mikrofon veya sunucu yoktur. Her şey doğaldır.
Katılımcılar arasında geleneksel saygı, edep ve paylaşım kültürü vardır.
Gecelerin en çok beklenen kısmı türkülerdir. Katılımcılar bağlama, cümbüş ve def eşliğinde Urfa’nın ağıtlarını, hoyratlarını, sevda türküleriyle birlikte seslendirir.
Gerçek sıra gecelerinde ses düzeni olmaz; enstrüman da, ses de içten gelir.
Sık söylenen türküler arasında:
“Kara Çadır”
“Ceylan”
“Felek Beni”
“Siverek Yolları”
Ağıt ve hoyratlar yer alır.
Gerçek bir sıra gecesinde, sofranın başrol oyuncusu çiğ köftedir. Etsiz çiğ köfte, ev sahibi ya da bilen biri tarafından gece boyunca yoğrularak misafirlere ikram edilir.
Menüde genellikle şunlar olur:
Etsiz çiğ köfte
Mevsim salatası
İçli köfte
Ayran, şalgam veya meyve suyu
Tatlı olarak zerde ya da şıllık
Hazırlıklar gösterişli değil, samimi ve özeldir. Her tabakta emek, her lokmada gelenek vardır.
urfarezervasyon.com’un yaptığı yerel görüşmelerde, birçok Urfalı büyüğümüz şu ifadeyi kullandı:
“Bizim zamanımızda genç, sıra gecesinde yetişirdi.”
Gerçek sıra gecelerinde, gençler:
Büyükleri dinlemeyi,
Doğru zamanda konuşmayı,
Saygılı olmayı,
Deyimlerle konuşmayı,
Müzik ve şiirle duygularını ifade etmeyi öğrenirdi.
Bu yönüyle sıra geceleri, bir halk terbiyesi ve kültürel aktarım aracıdır.
Urfa’ya gelen ziyaretçilerin ilgisiyle birlikte sıra geceleri artık restoranlarda ve turistik tesislerde de düzenleniyor. Ancak urfarezervasyon.com olarak gözlemlediğimiz üzere:
Her sıra gecesi sunumu, "gerçek" sıra gecesi deneyimi değildir.
Gerçeğe yakın olanlar:
Geleneksel enstrümanlar kullanır.
Sunum yerine doğal akışa sadık kalır.
Çiğ köfte, sahne şovundan çok bir kültür öğesi olarak hazırlanır.
Katılımcılar izleyici değil, bu kültürün bir parçası olur.
Biz bu geleneği ticari değil, kültürel bir değer olarak görüyoruz. Bu nedenle:
Gerçek sıra gecesi düzenleyen, kültüre sadık mekânları araştırırız.
Deneyimlediğimiz ve onayladığımız yerlerle çalışırız.
Katılımcıların gerçek Urfa kültürünü tanımasını sağlarız.
Turistlere değil, misafirlere hitap eden programları öneririz.
Yaptığımız araştırmalar gösteriyor ki sıra gecesi, Urfa'nın hafızasıdır.
Bir türküde çocukluk, bir sohbette nasihat, bir çiğ köfte yoğuruşunda sevgi gizlidir.
Ve bu gelenek, ancak doğru yaşatıldığında geleceğe taşınabilir.
Siz de Urfa’yı görmekle kalmayıp hissetmek istiyorsanız, gerçek sıra gecesini deneyimleyin.
En doğru yer, en otantik deneyim için:
www.urfarezervasyon.com
Urfa’yı yaşamanın en güzel yolu, bir sıra gecesinde oturmakla başlar.